Zeven op de tien jongeren verricht, tegen een vergoeding onder het minimumloon, werk dat niet te onderscheiden is van het werk van betaalde collega’s. Sommige jongeren steken zich zelfs in de schulden om werkervaring op te doen. Het is hoogtijd voor een wake up call.
Dit opinieartikel schreef Lieke Kuiper namens de JS samen met FNV Jong, ROOD en DWARS. Het verscheen eerder op de website van de Volkskrant.
In Nederland wordt grootschalig misbruik gemaakt van werkzoekende jongeren. Afgestudeerde jongeren staan te springen om werk. Maar door een tekort aan startersbanen voelen jongeren zich gedwongen om genoegen te nemen met een stageplek. Op die manier voorkomen ze een gat op hun cv en doen ze werkervaring op. Dit klinkt mooi, maar het zorgt in de praktijk echter voor veel problemen: uit een meldpunt van FNV Jong en een onderzoek van tv-programma De Monitor blijkt dat deze ‘werkervaringsplekken’ maar al te vaak verkapte banen zijn.
"Jongeren worden uitgebuit omdat zij nauwelijks tot geen loon ontvangen voor het productieve werk dat zij verrichten"
Zo laat het onderzoek van de vakbond zien dat bij meer dan zeven op de tien jongeren het werk dat zij op de werkervaringsplek verrichten niet te onderscheiden is van het werk van hun betaalde collega’s. Hetzelfde werk voor een vergoeding die slechts ligt tussen de 0 en 700 euro per maand: ver onder het minimumloon. Op deze manier verdringen jongeren hun eigen werkplek en worden ze uitgebuit omdat zij nauwelijks tot geen loon ontvangen voor het productieve werk dat zij verrichten.
Politici, scholen en werkgevers wijzen in hun reactie op dit probleem steeds naar de eigen verantwoordelijkheid van jongeren. Zij zouden beter op de hoogte moeten zijn van hun rechten en niet genoegen moeten nemen met een werkervaringsplek. Dat stelt minister Asscher als antwoord op de motie Kerstens van afgelopen dinsdag. Maar als jongere alleen sta je machteloos tegenover werkgevers. Sommige werkgevers zeggen dan ook: jongeren zouden blij moeten zijn dat ze ergens werkervaring op kunnen doen.
Wake up call
Werkgevers zien zichzelf als redder van de arme jongere die geen werk kan vinden. Terwijl Nederlandse jongeren al, veel vaker dan in andere Europese landen, stage-ervaring hebben opgedaan voor ze beginnen aan een werkervaringsplek. Wij kunnen niet bepalen of het onwetendheid of onwil is van deze werkgevers. Het is namelijk gemakkelijk om deze werkgevers weg te zetten als sluwe vossen die op zoek zijn naar een goedkope arbeidskrachten. Maar laten we er eens vanuit gaan dat deze werkgevers niet beter weten en er echt van overtuigd zijn dat zij tegemoetkomen aan een wens van veel jongeren.
"Op het meldpunt komen berichten binnen van jongeren die hun huur niet meer kunnen betalen en in onzekerheid leven"
Daarom geven wij: de Jonge Socialisten, ROOD, DWARS en FNV Jong, graag gezamenlijk deze wake up call: als je jongeren écht wilt helpen, bied hen dan een échte startersbaan! Een baan waar je gewaardeerd wordt voor het werk dat je doet, tegen tenminste het minimumloon. Het gaat om jongeren die uit hun studentenkamer moeten en geconfronteerd worden met torenhoge huurprijzen. Daar komt de dikke studieschuld die afbetaald moet worden bij.
Op het meldpunt van FNV Jong zijn meldingen binnengekomen van jongeren die hun huur niet meer kunnen betalen en leven in onzekerheid. Werken naast zo’n werkervaringsplek is geen optie, omdat van hun gevraagd wordt om fulltime beschikbaar te zijn. Ook in het weekend. Hierdoor moeten ze zich voor werkervaring in de schulden steken. Verhalen als deze zijn niet ongewoon. Uit angst om hun eigen carrière te saboteren, durven veel jonge mensen hier vaak niet voor uit te komen. Zij blijven helaas vaak liever in de anonimiteit.
Het zijn jongeren die vol willen meedraaien in de maatschappij. Werkgevers, maak geen misbruik van hun positie door ze tegen stageloon, of zelfs tegen helemaal geen loon, in te zetten om productief werk te doen. Neem ze aan, gun ze een goede start van hun carrière!
Esther Crabbendam is voorzitter van FNV Jong. Merel Stoop is voorzitter van ROOD, jong in de SP. Lieke Kuiper is bestuurslid van de Jonge Socialisten in de PvdA. Lyle Muns is voorzitter van DWARS, GroenLinkse Jongeren.
Categorieën: Economie & arbeidsmarkt, Jeugdwerkloosheid